Hướng dẫn sử dụng mật rỉ đường trong xử lý nước thải

Với những tính chất đặc biệt, các loại dung dịch mật rỉ được ứng dụng ngày càng nhiều phục vụ cho việc xử lý nguồn nước thải, bảo vệ môi trường. Tuy nhiên phương pháp này còn khá mới mẻ đối với nhiều người chưa nghe đến. Vì vậy trong bài viết hôm nay, GreenWorld sẽ chia sẻ cho bạn đọc rõ hơn về nguồn gốc, đặc điểm, tác dụng và cách ứng dụng mật rỉ đường trong xử lý nước thải nhé!

Mật rỉ đường là gì?

Mật rỉ đường là dung dịch phụ còn lại, cô động sau quá trình cô đặc và kết tinh đường. Quá trình sản xuất đường từ mía và củ cải sẽ sản sinh ra nhiều mật rỉ nhất. Ví dụ, người ta ước lượng, nếu 100 tấn mía được ép ra để chế biến đường thì sẽ cho ra khoảng 3-4 tấn mật rỉ. Đặc biệt, đây chính là một nguồn nguyên phụ liệu có thể tái sử dụng để bảo vệ môi trường với nhiều công dụng.

Loại dung dịch này có màu nâu hoặc đen sẫm, chứa hàm lượng đường và dinh dưỡng cao. Do đó, mật rỉ thường có mùi thơm ngọt, vị ngọt nhưng đôi khi cũng khá nồng.

Dung dịch chứa 3 nhóm thành phần hóa học bao gồm đường, chất khoáng, chất hữu cơ. 

• Đường chiếm tỷ lệ cao trong các loại mật này, gồm có đường sucrose, glucose, fructose…

• Có nhiều loại chất khoáng, đa dạng trong các loại mật khác nhau. Một số loại mật rỉ chứa nhiều hàm lượng Ca (ví dụ mật rỉ từ nguyên liệu hạt ngũ cốc), hoặc có một số loại chứa nhiều hàm lượng K, Mg, Na, S, Zn…

• Nhóm chất hữu cơ không đường có trong mật rỉ gồm tinh bột, axit hữu cơ, hợp chất chứa N.

Mật rỉ được ứng dụng ngày càng phổ biến vì giờ đây, những lợi ích của nó đã được phát hiện và tận dụng triệt để. Loại mật này có thể được ứng dụng để đạt hiệu quả cao trong quá trình xử lý các nguồn nước thải. Nó cũng được ứng dụng rộng rãi trong ngành thức ăn chăn nuôi vì có thể sử dụng như chất phụ gia để sản xuất thức ăn cho nhiều gia súc và gia cầm. 

Ngành phân bón cũng có sự tham gia của mật rỉ vì nó có thể được ứng dụng để sản xuất phân bón, chế phẩm sinh học…Trong nông nghiệp, đây được xem là nguồn dinh dưỡng cho cây trồng. Bên cạnh đó, mật rỉ cũng được dùng để phục vụ cho việc sản xuất một số loại hóa chất phổ biến hiện nay.

Mật rỉ đường sử dụng trong nhiều lĩnh vực. Nguồn: Trang web Thuỷ sản tin cậy

Tác dụng của mật rỉ đường trong xử lý nước thải

Sử dụng trong các hệ thống nước thải có thể nói là công dụng rõ rệt và phổ biến nhất của dung dịch mật rỉ. Mật rỉ được ứng dụng trong các quy trình xử lý nước thải vì có nhiều khoáng chất tốt. Đây là điều kiện để vi sinh vật phát triển mạnh mẽ, giúp cho việc xử lý nước thải hiệu quả hơn. 

Nguồn cacbon hữu cơ có trong dung dịch mật này sẽ bổ sung nguồn chất dinh dưỡng dồi dào cho vi sinh vật. Có thể nói đây chính là nguồn thức ăn cho vi sinh vật trong hệ thống xử lý nước. Nhờ đó, các vi sinh vật có khả năng phân hủy chất ô nhiễm trong nước thải, giúp nước thải được làm sạch.

Dung dịch mật rỉ được thêm vào trong quá trình xử lý các loại nước thải cũng giúp giảm thiểu hiện tượng bọt nổi trong bể hiếu khí, không ảnh hưởng đến quy trình chung.

Các hệ thống xử lý nước thải phù hợp với mật rỉ đường

Bể kỵ khí (UASB) và bể hiếu hiếu khí (Aerotank) là các hệ thống xử lý phù hợp nhất với mật rỉ đường, ví dụ:

• Đối với bể kỵ khí: tỷ lệ dinh dưỡng C:N:P = 350:5:1 cần được duy trì ổn định để đảm bảo cho sự phát triển của vi sinh vật có lợi. Vì vậy, mật rỉ được bổ sung để nuôi dưỡng nguồn vi sinh vật dồi dào tiếp tục hoạt động trong bộ xử lý. Nếu không được bổ sung kịp thời, các vi sinh vật thiết hụt nguồn dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động làm sạch nước thải. 
• Đối với bể hiếu khí: tỷ lệ dinh dưỡng C:N:P = 150:5:1 cũng cần được duy trì và bổ sung liên tục. Đây là điều kiện tiêu quyết ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của hệ thống này. Khi cần bổ sung nguồn dinh dưỡng, dung dịch mật rỉ nhanh chóng được thêm vào kịp thời để không làm gián đoạn quá trình xử lý của bể kỵ khí.

Mật rỉ được bổ sung kịp thời để cân bằng tỷ lệ dinh dưỡng

Ưu nhược điểm khi sử dụng mật rỉ đường

Ưu điểm

Khả năng cân bằng dinh dưỡng của mật rỉ đường xử lý nước thải được đánh giá cao trong các hệ thống hiện nay. Vì dung dịch này cung cấp nguồn cacbon quan trọng để cân bằng lượng cacbon, nitơ, photphorus trong nước thải. Nhờ đó, các quá trình phản ứng hóa học xảy ra thuận lợi, đặc biệt là nitrat hóa và khử nitrat. Loại mật này có khả năng hấp thụ các chất ô nhiễm trong nước thải tại các nhà máy, cơ sở sản xuất nên rất được ưa chuộng để sử dụng. 

Ngoài ra, mật rỉ cũng không gây màu cho nước thải xử lý. Việc thu mua mật rỉ hiện nay cũng đã dễ dàng và phổ biến hơn khi cần sử dụng cho lượng nước thải lớn hoặc trong mùa cao điểm sản xuất. 

Hạn chế

Chi phí là một trong những điểm hạn chế của phương pháp sử dụng mật rỉ. Vì đây là nguyên liệu bổ sung nên nó có thể làm gia tăng chi phí của hệ thống vận hành nước thải tại nhà máy.

Vì mùi ngọt đặc trưng nên dung dịch này có thể thu hút nhiều loại côn trùng khác nhau. Điều này kéo dài có thể ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

Nếu không may sử dụng sai loại mật rỉ không chất lượng, độ sạch chuẩn của nước thải sẽ không đúng như mong muốn và phản tác dụng. Vì vậy việc chọn nguồn gốc mật rỉ cần được quan tâm kỹ càng hơn nữa.
Xem thêm: Xử lý nước thải sản xuất đường

Lưu ý sử dụng mật rỉ đường trong xử lý nước thải

Với những ưu nhược điểm nổi bật, được ứng dụng nhiều trong các khâu xử lý nhiều nguồn nước thải, hiện nay vẫn có nhiều người chưa nắm rõ được nhiều lưu ý để sử dụng hợp lý. 

Ngược lại, nếu sử dụng liều lượng quá ít, vi sinh vật không thể phát triển đồng đều dẫn đến hiệu suất hoạt động không có kết quả.

Mật rỉ cần được bảo quản trong các vật dụng sạch sẽ, tránh khỏi tác động của các vi sinh vật có hại. Khi phát hiện nước thải có màu ố vàng sau khi sử dụng mật rỉ, cần liên hệ ngay với đơn vị thi công để được hỗ trợ, tránh gây ảnh hưởng đến tiêu chuẩn của nước xả thải.

Cần hòa trộn đều dung dịch mát rỉ giúp phân tán nhanh trong nước. Nhờ đó, vi sinh vật có điều kiện phát triển, hỗ trợ mạnh mẽ cho quá trình xử lý nước thải. Tuy nhiên, mật rỉ cũng không hoàn toàn hữu hiệu nếu không có sự kết hợp các biện pháp khác nhau. Vì vậy, để có hiệu quả tối ưu, Greenworld khuyến khích nó cần được kết hợp và dung hòa cùng nhiều 

Mật rỉ được ứng dụng ngày càng nhiều trong xử lý nước thải

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc cập nhật được nhiều thông tin hữu ích về lợi ích của mật rỉ đường trong xử lý nước thải và những lưu ý quan trọng khi sử dụng. Hiện tại, GreenWorld đang áp dụng thêm nhiều giải pháp công nghệ giúp tiết kiệm năng lượng và chi phí cho các cơ sở, doanh nghiệp. Khi có nhu cầu tham khảo, quý khách hàng đừng ngần ngại liên hệ  chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn cụ thể hơn nhé.